PONEMA

Ponema Ponema - ang pinakamaliit na unit ng makabuluhang tunog. 0Ang pag-aaral ng ponema ay binubuo ng segmental at suprasegmental. Segmental = ay ang tunay na tunog at ang bawat tunog ay kinakatawanan ng isang titik sa ating alpabeto. Suprasegmental = ay ang pag-aaral ng ng diin (Stress), tono (tune), haba (lengthening) at hinto (Juncture). Sa pakikipagtalastasan, matutukoy natin ang kahulugan, layunin o intensyon ng pahayag o ng nagsasalita sa pamamagitan ng mga ponemang suprasegmental o ng mga haba, diin, tono at hintosa pagbibigkas at pagsasalita. 1. Haba * ito ay ang pagbigkas nang mahaba sa patinig (a, e, i, o, u ) ng bawat pantig. * maaaring gumamit ng simbolong tuldok (. ) para sa pagkilala sa haba. * mga halimbawa ng salita: bu.kas = nangangahulugang susunod na araw bukas = hindi sarado 2. Diin *tumutukoy ito sa lakas ng pagbigkas s isangpantig ng salitng binibigkas. *maaring gamitin sa pagkilala ng pantig na may diin ang malaking titik. *Mga halimbawa ng salita: BU:hay = kapalaran ng tao bu:HAY = humihinga pa LA:mang = natatangi la:MANG = nakahihigit; nangunguna 3. Tono * nagpalilinaw ng mensahe o intensyong nais ipabatid sa kausap * Tulad ng pag-awit, sa pagsasalita ay may mababa, katamtaman at mataas na tono. * maaaring gamitin ang blg. 1 sa mababa, blg. 2 sa katamtaman at blg. 3 sa mataas. * halimbawa ng salita: Kahapon = 213, pag-aalinlangan Kahapon = 231, pagpapatibay talaga = 213, pag-aalinlangan talaga = 231, pagpapatibay 4. Hinto *ito ay ang saglit na pagtigil sa pagsasalita upang higit na maging malinaw ang mensahe. *maaring gumamit ng simbolo kuwit( , ), dalawang guhit na pahilis ( // ) o gitling ( - ) * mga halimbawa ng salita: Hindi, siya ang kababata ko. Hindi siya ang kababata ko. Pang-uring Pamilang Posted by Bokals on Friday, August 27, 2010 Labels: Pang uri Ang mga pang-uring pamilang ay ang mga sumusunod: 1. Patakaran - ito ay ang karaniwang paraan ng pagbilang. Halimbawa: Sampung mag-aaral ang tumanggap ng paghanga. Sanlibong punongkahoy ang itinanim ng mga magsasaka. 2. Panunuran nagsasaad ng ayos o pagkakasunud-sunod ng mga tao o bagay. Halimbawa: Siya ay ikalawang humingi ng tulong. Ako ay ikalima sa hanay. 3. Patakda - ito ay nagsasaad ng tiyak o hustong bilang. Halimbawa: Sasampung piso ang natira sa pera niya. Si Teresa ay nag-iisang anak. 4. Pahalaga - ito ay tumuturing sa halaga ng isang bagay. Halimbawa: Tiglilimampiso ang bili ko sa mga aklat na ito. Mamera ngayon ang halaga ng mga bayabas. 5. Pamahagi - nagsasaad ng pagbabahagi ng isang kabuuan. Halimbawa: Kalahatiang ibinigay ko sa kanyang buwanang sahud. Kunin mo ang ikatlo ng pizza. 6. Palansak - nagsasaad ng maramihan o minsanang bagay. Halimbawa: Daang-libong piso ang pinuhunan ko sa kalakal. Ang sasakyang ito ay may upuangpandalawahan.